सम्पादकीय :– खानेपानीको मुहान सफा राखौं ।

धादिङ,१६ असार ।
वर्खायाममा खानेपानीका मुहानहरु दुषित हुने गरेकाले जतापायो त्यतैका पानी खानमा प्रयोग नगर्न र पानी प्रयोगमा अनिवार्य उमालेको पानी पिउन भन्दै स्वास्थ्कर्मीहरुले सचेतना जगाउने जस्ता कामहरु गरिरहेका छन् ।

पछिल्लो समय खोपानीका मुहानहरु दुषित भएका केही उदाहरणहरु आईरहेका छन् भने देशभरका विभिन्न स्थानहरुमा झाडापखालाका विरामीहरुको संख्या दिनानुदिन बढीरहेको छ,जसका कारण हाल जनस्वास्थ्यसंग सरोकार राख्नेहरु वर्खायाममा हुनसक्ने सम्भावित प्रकोपप्रति चिन्तित भैरहेका छन् ।

अहिले देशभर झाडापखालाका विरामीहरु मध्ये केहीको मृत्यू समेत भैसकेको छ जुन हाम्रो लागि निकै चिन्ताको विषय पनि हो । हामीले यस अघिदेखी नै जानि वुझि आएको रोग लागेर उपचार गराउनु भन्दा रोग लाग्नै नदिनु वेस भन्ने भनाईलाई आत्मसाथ गर्नभने हामी कसैले पनि सकेका छैनौं ।

हामीले दैनिक रुपमा उपभोग गर्ने खानेपानीका मुहानहरु दिगो नहुनु हामीहरुको एउटा प्रकारको समस्या हो भने, हामीले खानेपानीकै उपमा उपभोग गर्न तैयार रहेको खानेपानीको मुहानमा जताततै फोहोर मैला सृजना गर्नपुग्नु पनि हामीहरुको अर्को एक प्रकारको समस्या हो । खानेपानीकै कारण मानिसहरुमा लाग्ने ७० प्रतिशत भन्दा धेरै रोगहरु लागिरहेको विशेषज्ञहरुले बताउँदै आएको अवस्थामा समेत हामीहरु दैनिक रुपमा पशु वस्तुहरुले फोहोर बनाउने स्थानहरुको पानी उपभोग गरिरहेका छौं भन्ने धेरै अध्ययनहरुले देखाउँदै आएको छ ।

हामीले पिउने गरेको पानीको मुहान खुला स्थानमा हुनुदेखी कतिपय स्थानमा राम्रोसंग पानी ट्याँकी बनाएको भनिएका स्थानहरुमा पनि ट्याँकीको ढकना नलगाउने र कतिपय ढकना राखिएका ठाउँहरुमा लामो समयदेखी पानी ट्याँकी सफा नगर्ने समस्याका कारण अहिले आम नागरिकहरु जानी या नजानि कुनै न कुनै तरिकाले दुषित पानी पिउन बाध्य भैरहेका छन्, यसप्रकारका समस्या समाधानका लागि नागरिकहरुले कोसंग सहकार्य गर्नुपर्ला ?

के अहिले जतिपनी खानेपानी उपभोक्ता समितिहरु छन् तीनिहरुले खानेपानीको व्यवस्थापनको लागि कुनै प्रकारको ठोस् कदम चालेका छन् त ? कि जति खानेपानी उपभोक्ता समिति भए पनि खानेपानीको प्रयोग विगतका दिनहरुमा जस्तो थियो त्यस्तै हुने हो ? कि नागरिकहरु आफुले प्रयोग गर्ने पानीको व्यवस्थापन उनीहरु आफैंले गर्नुपर्ने हो यि र यस्ता प्रकारका अनेकन प्रश्नहरु नागरिकका मनमा उठिरहेका छन् सामान्य रुपमा अभिव्यक्ति हुने गरेको पाइए पनि यो विषय जोड तोडका साथ कतै उठेको भने छैन ।

पछिल्लो समेत सामाजिक संजालहरु देखी विभिन्न मिडियाबाट खानेपानीको सरसफाई तथा व्यवस्थापनका लागि केही कामहरु भएका छन् यो, यत्ति अभियानले मात्रै सम्भव त छैन यो त स्थानीय समुदाय स्तरमा समेत निरन्तर रुपमा चल्न सक्नुपर्दछ । समुदाय स्तरमा केही काम गर्न सकियो भने स्थानीय नागरिकका लागि केही सहयोग गरेको ठहर्नेछ ।

अहिले स्थानीय सरकारका अधिकारीहरुदेखी खानेपानी महासंघ, उपभोक्ताका नाममा गठन भएका अन्य विभिन्न संघ संगठनहरु समेत खानेपानीको सरसफाई अभियानमा लागिरहेका छन् यो अभियान हामीहरुको लागि केही सुधारको पक्षमा छ ।

अहिले जुन प्रकारको अभियान संचालन भैरहेको छ यसलाई खानेपानीको मुहानदेखी उपभोग गर्ने भाँडासम्म अभियान सचालन गरौं जुन कार्यक्रम सफल भएमा सिंगो नागरिकहरुको जीवनस्तर समेत उकास्न सहयोग गर्नेछ । यस अभियानलाई स्थानीय सरकार र सम्वन्धित विभिन्न सरोकारवाला निकायहरुले समेत सहयोग गरोस् ।

सम्बन्धित शिर्षक

प्रतिक्रिया दिनुहोस्